Thông tin mới nhất nhận được từ Bộ công thương Việt Nam, Bộ công thương vừa có quyết định điều tra áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm phôi thép và thép dài (sắt thép xây dựng) nhập khẩu vào Việt Nam trên cơ sở hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp tự vệ của nhóm 4 doanh nghiệp đại diện cho ngành sản xuất thép.
Thông tin cũng cho biết những doanh nghiệp đó là: Tập đoàn Hoà Phát, Việt Nhật, Miền Nam và Pomina. Đại diện của 4 doanh nghiệp trên cho biết: Tôi cảm thấy rất bất ngờ và hoang mang, không hiểu tại sao mình lại bị điều tra áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm phôi thép và thép dài nữa. Trong thời gian sắp tới chúng tôi sẽ đề đơn kiến nghị lên Hiệp hội thép Việt Nam để xin xem xét lại.
Thép nội và thép Trung Quốc sẽ còn cạnh tranh mạnh mẽ hơn qua năm sau. Mối lo làm sao để phòng vệ trước thép Trung Quốc?
Mặc dù đã chính thức áp dụng thuế tự vệ đối với các sản phẩm phôi thép và thép dài của Trung Quốc nhưng không vì thế mà áp lực dành cho các nhà sản xuất thép trong nước giảm bớt. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, 9 tháng đầu năm, giá trị nhập khẩu các sản phẩm sắt thép có nguồn gốc từ Trung Quốc đạt 8,22 triệu tấn, tương đương chiếm 59,1% tổng lượng nhập khẩu của Việt Nam. Số tiền mà các doanh nghiệp trong nước nhập khẩu sắt thép từ Trung Quốc lên đến 3,25 tỉ USD.
Tính đến hết 9 tháng đầu năm, nhập khẩu sắt thép các loại đạt gần 13,92 triệu tấn, trị giá hơn 5,84 tỉ USD, tăng 24,7% về lượng nhưng chỉ tăng 2,3% về trị giá.
Có thể bạn quan tâm:
- Giá thép hộp Hoà Phát mới nhất 2016
- Tôn lạnh là gì | Báo giá tôn lạnh mới nhất giá tốt nhất 2016
- Báo giá thép hộp mạ kẽm Hòa Phát mới nhất tháng 11/2016
Điều này cũng có nghĩa là thép nhập khẩu tràn vào Việt Nam đang được bán với giá rẻ khi trung bình giảm đến 18% so với cùng kỳ năm trước. Sức ép cạnh tranh này sẽ không sớm dừng lại. Mới đây, Bộ Công Thương đã áp dụng thuế tự vệ đối với phôi thép ở mức giống như mức thuế tạm thời áp dụng vào tháng 3 là 23,3%, trong khi thuế suất áp dụng đối với thép dài tăng từ 14,2% lên 15,4%. Nhưng theo các chuyên gia, điều này chưa chắc sẽ đảo ngược được nguy cơ hàng nhập khẩu lũng đoạn thị trường thép.
“Trung Quốc còn tìm kiếm vị thế lớn hơn trong khu vực khi triển khai các chính sách Một vành đai, một con đường để kích thích thương mại. Chính phủ nước này cũng tài trợ cho các dự án của khu vực thông qua Ngân hàng Đầu tư hạ tầng châu Á để mở rộng thị trường xuất khẩu”, hãng tin Bloomberg nhận định. Mới đây, tại Malaysia, 2 nhà sản xuất thép nổi tiếng là Perwaja Steel Sdn Bhd và Megasteel Sdn Bhd đã phải đóng cửa vì không cạnh tranh nổi với hàng nhập khẩu.
Thực tế, dù công suất các nhà máy thép trong nước đang dư thừa, nhất là ở phân khúc thép xây dựng, nhưng xét về khía cạnh sử dụng thép bình quân trên đầu người, Việt Nam vẫn đang ở mức thấp. “So với các nước, sử dụng thép của Việt Nam vẫn còn ở mức thấp. Hiện Việt Nam tiêu thụ bình quân 200 kg thép/người/năm trong khi thế giới là 240 kg/người/năm, các nước như Thái Lan 350 kg thép/người/năm, thậm chí như Hàn Quốc, có thời kỳ 1.100 kg/người/năm. Điều này cho thấy ngành thép đang có cơ hội phát triển mạnh hơn nữa”, ông Hồ Nghĩa Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), cho biết.
Theo Hiệp hội thép Việt Nam (VSA) qua theo dõi tình hình nhập khẩu, đang tồn tại hiện tượng lẩn tránh thuế tự vệ bằng cách khai chuyển mã số các sản phẩm thép dài (gồm thép thanh và thép cuộn) và thép hộp. Cụ thể, lượng thép cuộn nhập khẩu theo các mã HS đang bị áp thuế tự vệ thương mại trong 9 tháng giảm rõ rệt, chỉ bằng 29% so với cùng kỳ và bằng 25% so với cả năm 2015. Nhưng lượng thép cuộn nhập khẩu theo các mã HS không thuộc đối tượng áp thuế, như mã HS 7213.91.90 tăng lên đột biến. Đó cũng là lý do vì sao các doanh nghiệp thép ngoại tìm cách xuất khẩu vào Việt Nam, bên cạnh một số thương hiệu lớn trong nước như Hòa Phát, Hoa Sen có kế hoạch xây thêm các nhà máy sản xuất thép hàng tỉ USD để gia tăng công suất, giành thêm thị phần. Mặc dù vậy, trước mắt với tình trạng cung vượt cầu và nhất là sức ép của thép nhập từ Trung Quốc, không loại trừ khả năng một số doanh nghiệp có quy mô vừa nhỏ phải đóng cửa. Ngay cả chính sách áp thuế tự vệ mà Bộ Công Thương triển khai từ tháng 3 cũng bắt đầu mang đến lo ngại về tính khả khi. Bởi vì xuất hiện một số dấu hiệu cho thấy các doanh nghiệp nhập khẩu trong nước đang bắt tay với các nhà xuất khẩu của Trung Quốc thực hiện những điều chỉnh lách thuế rất tinh vi.
>> Tham khảo thêm: Giá sắt thép xây dựng cập nhật liên tục hàng ngày.